گلی که روحانی وسط مذاکرات به دروازه ظریف زد
طرح مسئله همهپرسی و ربط دادن آن به مسئله هستهای فقط یک عایدی دارد و آن خالی کردن دست تیم مذاکره کننده است.
تابناک در ارزیابی اظهارات سیاسی روحانی در همایش اقتصادی هفته گذشته نوشت: برخی از طرفداران دولت و اصلاحات، مشخصاً طرح همهپرسی را به برنامه هستهای متصل و مطالب متعددی در این باره در روزهای اخیر منتشر کردهاند. بدون وارد کردن هیچ دلیلی در رد همهپرسی و با پذیرش این نکته که منع قانونی درباره همه پرسی هستهای وجود ندارد و حتی دو سوم نمایندگان هم به همهپرسی رأی داده باشند، سؤال اینجاست که اکنون و در این برهه، آیا زمان طرح همهپرسی هستهای در کشور است؟
در ماههای گذشته، مذاکره کنندگان کشور درگیر مذاکرات هستهای بودند تا در چهارچوب اصول اساسی انقلاب اسلامی و توجه به منافع ملی کشور، حقوق قانونی و منافع مردم را با ابزار دیپلماتیک در مذاکره باشش قدرت جهانی حفظ کنند. مذاکره کنندگان تاکنون در مذاکره با طرفهای غربی، طرح اقدام مشترک یا همان توافقنامه ژنو را توافق کردهاند و به دلیل اختلاف دیدگاهها، نتوانستهاند به توافق جامع برسند و همان طرح را تا اوایل تابستان آینده تمدید کردهاند؛ این بدان معناست که هنوز مذاکره در جریان است و مذاکره کنندگان ایرانی در حال کار بر روی طرحها و ایدههایی هستند تا به بهترین وجه، منافع کشور را در توافق جامع احتمالی در آینده تأمین کنند.
تابناک افزود: در ماههای آینده حمایت بیقید و شرط و همهجانبه افکار عمومی و کارشناسان از تیم مذاکره کننده ایرانی در مذاکرات هستهای، پشتوانه بسیار خوبی جهت نیل به تأمین منافع حداکثری ملت ایران تلقی میشود؛ اما طرح عجولانه همهپرسی از یک سو و گرهزدن همهپرسی به مذاکرات هستهای، طبیعتاً در میانه راه، فقط به نفع طرف غربی تلقی میشود. وقتی طرف غربی احساس کند تا همین جای مذاکرات، که تحریمها هنوز بر جای خود ماندهاند و آنان به حداقل حقوق ایران معترف شدهاند و افکار عمومی هم با القائات برخی، خواهان مختومه کردن این پرونده حتی از طریق همهپرسی هستند، چرا باید امتیازات بیشتری بدهد؟ اگر تا به امروز طرف غربی با فشار افکار عمومی ایران با تیم مذاکره کننده ایرانی مذاکره میکرد، چه لزومی دارد با خطی که برخی مقامات و جناحهای ایرانی میروند، این فشار را احساس کند و تن به پذیرفتن منافع ملت ایران بدهد؟
تابناک تصریح کرد: طرح مسئله همهپرسی و ربط دادن آن به مسئله هستهای و القای اشتیاق برای کنار گذاشتن برنامه هستهای، فقط یک عایدی دارد و آن خالی کردن دست تیم مذاکره کننده ایرانی است. این عده این بار، گل به خودی زدهاند!
حتی اگر هیچ مانعی برای همهپرسی هستهای نبود، این عده باید منتظر میشدند تا تیم مذاکره کننده ایرانی با اتکای به حمایت افکار عمومی، همه تلاشش را برای به دست آوردن منافع حداکثری ملت ایران تا پایان مذاکرات انجام میداد و اگر نتیجهای قطعی حاصل میشد که لازم بود مردم مستقیم درباره آن نظر بدهند، آن موقع وارد این مباحث میشدند. نه در حین مذاکرات! ضرباتی که تیم مذاکره کننده از برخی حامیان داخلی میخورد، بدون تردید گاه از کارشکنی غربیها و برخی کشورهای عربی سختتر است!
تحریف صورت مسئله در عبارت «آرمان ما به سانتریفیوژ وصل نیست»
آیا صورت مسئلهای که رئیسجمهور درباره مناقشات هستهای ایران و 5+1 نوشته مبنی بر اینکه آرمان ما به سانتریفیوژ وصل نیست، درست است؟
روزنامه رسالت با طرح این سوال نوشت: شعار ملی «انرژی هستهای حق مسلم ماست» که از متن فهم مردم ما صادر شده است ناظر به حفظ استقلال علمی کشور است. استقلال یکی از آرمانها و شعارهای اصلی انقلاب اسلامی است. اینکه چند کشور قلدر جهان بیایند و بگویند شما حق ندارید در فلان رشته علمی که موجب اقتدار و تضمین امنیت شما میشود کار کنید و باید کرکره تحقیقات علمی و عملی خود را پایین بکشید، نوعی مقابله با استقلال کشور است.
انبارلویی در این یادداشت خاطرنشان کرد: اینکه گفته شود آرمان ما به سانتریفیوژ وصل نیست، یک مغالطه است. مثل اینکه به رهبران نهضت ملی شدن صنعت نفت گفته شود این همه داد و فریاد و درگیری با امپریالیسم انگلیس و آمریکا درست نیست، آرمان ما وصل به چند بشکه نفت ناقابل نیست! اما دیدیم در دهه 30 همه ملت با هر نوع گرایش ایستادند و از استقلال اقتصادی کشور دفاع کردند. اکنون هم ملت ایستاده است و از استقلال علمی و شرافت دانشمندان خود دفاع میکند.
نویسنده تصریح میکند: اینکه مسئله مهمی نیست که زحمتی برای ادراکات ما از باب رعایت مصالح و امنیت ملی داشته باشد، گاهی ممکن است «زدن پکی به یک قلیان»، نه تنها آرمان ما را به خطر بیندازد حتی ممکن است ما را از دین خارج کند. در قضیه جنبش تنباکو و فتوای میرزای شیرازی ما با همین صورت مسئله روبهرو بودیم. ملت ما با همین فتوا برای حفظ استقلال کشور قلیانها را شکستند و حاضر نشدند حتی پکی به یک قلیان بزنند. حال اگر آن موقع کسی میگفت چه ربطی بین زدن پک به قلیان با آرمان و دین ما دارد آیا مسموع بود؟! اکنون غرب به رهبری آمریکا بیش از یک دهه است که با اعلام جنگ مستقیم اقتصادی تحت عنوان تشدید تحریمها به مقابله با ملت ایران آمده است. آنها به این هم اکتفا نکرده و دانشمندان هستهای ما را ترور کردند و پولهای ما را بلوکه نمودند. این اقدامات اعلام جنگ مستقیم با ملت برای اخلال در استقلال علمی کشور است. حالا پس از 10 سال بیاییم بگوییم؛ «آرمان ما به سانتریفیوژ وصل نیست.» یعنی چه؟ آیا این کوچکسازی یک موضوع مهم در حوزه استقلال ملی نیست؟ صورت مسئلهای که رئیسجمهور برای چنین نتیجهگیریای نوشتهاند کاملا غلط است. موضوع مذاکرات چانهزنی روی چند عدد سانتریفیوژ نیست موضوع مذاکرات مربوط میشود به چگونگی صیانت از استقلال سیاسی، اقتصادی، نظامی و ... بنابراین ربط به آرمانهای ملت دارد. غربیها در ازای اقدامات عملی اعتمادساز ما کاری نکردند.
با این همه تحریم چیزی هم از توافق ژنو ماند؟!
در حالی که 6 روز از تحریمهای جدید وزارت خزانهداری آمریکا علیه ایران میگذرد با این حال تاکنون وزیر امور خارجه و تیم هستهای ایران هیچ واکنشی به این «اقدام غیرقانونی» نشان ندادند.
به گزارش رجانیوز، پس از آنکه وزارت خزانهداری آمریکا در اقدامی جدید، 9 شخص و نهاد را به بهانه کمک به تهران در دور زدن تحریمها، در لیست سیاه خود وارد کرد با این حال تاکنون هیچ یک از اعضای تیم مذاکرهکننده هستهای ایران به این موضوع واکنش نشان ندادند. تنها خانم افخم سخنگوی وزارت امور خارجه در نشست خبری به خبرنگاران تحریمهای جدید را برخلاف توافق ژنو دانست: «اقدام جدید آمریکا در تحریم برخی افراد و شرکتها را شدیداً تقبیح کرده و خلاف تعهدات آمریکا بر اساس توافقنامه موقت ژنو میدانیم... چنین حرکتی نقض صریح اصل حسن نیت است.»
در توافق ژنو ذیل تعهداتی که طرف مقابل در قبال توقف فعالیت هستهای در ایران ملزم به انجام آن است، از عدم تصویب تحریم مجدد علیه ایران به عنوان یکی از این تعهدات نام برده شده است.
مقامات آمریکایی تنها 18 روز پس از امضای توافق ژنو 4 شرکت خارجی و 5 نهاد ایرانی را به علت همکاری هستهای با ایران تحریم کردند.
همان زمان مقامات وزارت امور خارجه ایران به جای واکنش عملی به اقدام «خلاف توافق» آمریکاییها تحریمهای جدید برخلاف روح توافق ژنو عنوان کردند.
با این حال 22 دی ماه سال گذشته، عباس عراقچی در برنامه گفتگوی ویژه خبری وضع «هرگونه تحریم علیه ایران» را سبب توقف توافق هستهای ژنو اعلام کرد.
17 بهمن ماه همان سال (یعنی کمتر از یک ماه از اظهارات آقای عراقچی) آمریکا 18 شرکت و 14 فرد ایرانی را به لیست تحریمهای خود اضافه کرد. هر چند وزارت امور خارجه روسیه این تحریمها را برخلاف توافق ژنو عنوان کرد، اما مقامات ایرانی از جمله وزیر امور خارجه اقدام به توجیه این اقدام ضد ملی آمریکاییها کردند. ظریف تحریمهای آمریکا که برخلاف تعهدات این کشور در توافق ژنو بوده است را اینگونه توجیه کرد: «ببینید، اینها اگر بخواهیم واقعبین باشیم و واقعیت را بگوییم نقض توافق نیست، درست است که این تحریمها غیرقانونی و بیاثر هم بوده اما خب این تحریمهایی که قبلاً هم وجود داشته و افراد و گروههای جدیدی برای اجرای آن تحریمها وارد شدند.»
به عقیده کارشناسان، بیتفاوتی مقامات ایرانی به نقض توافقنامه ژنو توسط کاخ سفید و پرهیز از اقدامات متقابل در برابر تحریمهای جدید آمریکا، راه را برای فشار بیشتر به ایران هموار کرد به گونهای که از زمان امضای توافق ژنو تاکنون آمریکا 16 مرتبه شرکتها و افراد گوناگون که با ایران مرتبط بودند را تحریم کرده است.
رهبر معظم انقلاب تیرماه امسال در دیدار سفرا و مسئولان وزارت خارجه با اشاره به مذاکرات انجام شده فرمودند: از این ارتباطات نه تنها فایدهای عاید نشد بلکه لحن آمریکاییها تندتر و اهانتآمیزتر شد و توقعات طلبکارانه بیشتری را بیان کردند. آمریکاییها نه تنها دشمنیها را کم نکردند بلکه تحریمها را هم افزایش دادند! البته میگویند این تحریمها، جدید نیست اما در واقع جدید است و مذاکره در زمینه تحریم هم، فایدهای نداشته است.»
رجانیوز میپرسد: سؤال از تیم مذاکرهکننده ایران این است که چرا با وجود مشاهده رفتار 5+1 در وضع تحریمهای جدید که سخنگوی وزارت امور خارجه نیز آن را برخلاف توافق ژنو دانسته است، تاکنون هیچ واکنش متناسب و متوازن از سوی تیم ایرانی صورت نگرفته است؟ و یا حتی اعضای اصلی تیم مذاکرهکننده مانند آقای ظریف و عراقچی از اظهارنظر رسمی خودداری کردهاند؟
عطریانفر: دولت عمل کند تورم با حرف از بین نمیرود
عضو مرکزیت کارگزاران گفت رفتار دولت ممکن است این احساس را در مردم به وجود آورد که دولت از جنس مردم نیست.
محمد عطریانفر در مصاحبه با روزنامه آرمان و درباره لغزشهای روحانی گفت: آقای احمدینژاد پایهگذار رابطه بیواسطه و بیضابطه مسئولان و مردم بودند و آقای روحانی این رویکرد را قبول ندارد. در نتیجه این مسئله میتواند به رابطه دولت و مردم صدمه وارد کند.
وی ادامه میدهد: رفتار دولت روحانی ممکن است در طبقات محروم این احساس را به وجود بیاورد که این دولت با مردم فاصله دارد و از جنس مردم نیست. به همین دلیل ممکن است دولت آقای روحانی نتواند به صورت اصولی و منطقی و نه تودهگرایانه با طبقات محروم جامعه ارتباط برقرار کند. دولت آقای روحانی نباید صرفاً در اتاقهای دربسته تصمیمگیری کند؛ چرا که جامعه از نظر عاطفی و احساسی نیاز به دیدارهای مستقیم با رهبران سیاسی خود دارد.
عطریانفر گفت: نکته بعدی این است که مردان ریاست جمهوری که قاطبه همراهان آقای روحانی در دولت را در بر میگیرند و شامل فرهیختگان، برجستگان و متخصصان هر حوزه هستند باید طبقات و گروههای اجتماعی مختلف را نمایندگی و رهبری کنند. ارتباطات مردان ریاست جمهوری با گروههای اجتماعی نباید تنها به چند جلسه برای حل مشکلات مقطعی این گروهها خلاصه شود.
وی خاطرنشان کرد: بهتر است به جای اینکه رئیس جمهور هر چند ماه یک بار در صدا و سیما به صورت مستقیم با مردم سخن بگوید نماینده این گروههای خاص در مقاطع مختلف عملکرد دولت را در مقابل هر کدام از گروهها برای زیرمجموعههای خود تشریح و تبیین کنند. من فکر میکنم دولت در این زمینه دچار ضعف است. نکته بعدی امنیت معیشتی و امنیت خاطر مردم در زمینه اقتصادی است. به صرف اینکه دولت اعلام میکند تورم را کنترل کردهایم یا رشد اقتصادی افزایش پیدا کرده است، امنیت خاطر مردم فراهم نمیشود. مردم باید اقدامات عملی دولت در جهت بهبود وضعیت معیشتی خود را به صورت عینی و ملموس مشاهده و درک کنند. متأسفانه دولت آقای روحانی هنوز نتوانسته در عمل این باور را در بین مردم به وجود آورد.