آیت الله مجتبى تهرانى
اقسام صفات و حالات مؤمنان :
بنابر آیات و روایات، صفات مؤمن ، سه نوع است : معنوى ، انسانى ، مادى.
معمولا کاربرد کلمه «صفت» در مورد انسان ، ناظر به امور درونى است.
بنابراین معنا ، صفات مؤمن به دو بخش معنوى (الهى) و انسانى تقسیم مى شود ، صفاتى چون : توکل، رضا و تسلیم از قسم اول به شمار مى آید.
حالاتى چون : سخاوت ، عفو و بخشش ، وفاى به عهد و جز آن ، از قسم دوم محسوب مى شود. این معانى ، از سنخ حالات درونى آدمى است که صفات هم نامیده مى شود. اعمال خارجى انسان را صفات نمى گویند. البته ، صفات وقتى به ظهور آمد به اعضا و جوارح نیز سرایت مى کند.
تعداد صفات مؤمن بسیار است و براى بر شمردن کامل آن نیز باید به آیات و روایات مراجعه کرد. ما در اینجا ، فقط به مهمترین این صفات اشاره مى کنیم ، شایان ذکر است که صفات انسانى آن گاه که از صفات معنوى و الهى ناشى شود مى تواند پشتوانه منطقى محکمى داشته باشد وگرنه بدون اعتقاد به جنبه هاى معنوى ، صفات انسانى توجیه ناپذیر و بى پشتوانه است.
در این مبحث از اعمالى سخن مى رود که از درون نشأت مى گیرد.
صفات مؤمنان در روایات :
از باب تمهید نخست مرورى مى کنیم به روایات :
هنگام مطالعه روایات، به دو دسته روایت بر مى خوریم.
در یک دسته، کلیات صفات بیان شده است و در دسته دیگر اعمال مؤمنان به طور جزیى شمارش مى شود ، چنان که در روایتى از پیامبر (ص) خطاب به على (ع) صد و چهار صفت از صفات مؤمنان بیان شده است که این امر البته جنبه هاى رمزى نیز داشته است. باید توجه داشت که مخاطب رسول خدا (ص) چه کسى بوده است ؟ مخاطب در چه حد معرفت و در چه موقعیت زمانى و مکانى قرار داشته و القاى آن چگونه بوده است. در این روایت مخاطب على (ع) است.
1.صفات کلى : ادامه مطلب...
